Budżetowanie zerowe (ZBB)
Budżetowanie zerowe (ZBB) to metoda budżetowania, w której wszystkie wydatki muszą być uzasadnione dla każdego nowego okresu. Proces budżetowania zerowego rozpoczyna się od „zerowej podstawy”, a każda funkcja w organizacji jest analizowana pod kątem jej potrzeb i kosztów. Budżety są następnie budowane wokół tego, co jest potrzebne na nadchodzący okres, niezależnie od tego, czy każdy budżet jest wyższy czy niższy od poprzedniego.
1:21Budżetowanie zerowe
Podstawy budżetowania zerowego (ZBB)
ZBB pozwala na wdrożenie strategicznych celów najwyższego poziomu w procesie budżetowania poprzez powiązanie ich z określonymi obszarami funkcjonalnymi organizacji, gdzie koszty mogą być najpierw pogrupowane, a następnie zmierzone w stosunku do poprzednich wyników i bieżących oczekiwań.
Ze względu na swój zorientowany na szczegóły charakter budżetowanie zerowe może być ciągłym procesem trwającym kilka lat, z kilkoma obszarami funkcjonalnymi weryfikowanymi jednocześnie przez menedżerów lub liderów grup. Budżetowanie oparte na zerach może pomóc obniżyć koszty, unikając wzrostu lub zmniejszenia ogólnego budżetu w poprzednim okresie. Jest to jednak czasochłonny proces, który trwa znacznie dłużej niż tradycyjne budżetowanie oparte na kosztach. Praktyka ta sprzyja także obszarom, które osiągają bezpośrednie przychody lub produkcję, ponieważ ich wkład jest łatwiejszy do uzasadnienia niż w działach, takich jak obsługa klienta oraz badania i rozwój.
Budżetowanie zerowe a budżetowanie tradycyjne
Tradycyjne budżetowanie wymaga stopniowych wzrostów w stosunku do poprzednich budżetów, takich jak wzrost wydatków o 2%, w przeciwieństwie do uzasadnienia zarówno starych, jak i nowych wydatków, zgodnie z wezwaniem do budżetowania zerowego. Tradycyjne budżetowanie analizuje tylko nowe wydatki, podczas gdy ZBB zaczyna od zera i wymaga uzasadnienia starych, powtarzających się wydatków oprócz nowych wydatków. Budżetowanie oparte na zerach ma na celu obciążenie menedżerów uzasadnieniem wydatków, a także zwiększenie wartości dla organizacji poprzez optymalizację kosztów, a nie tylko dochodów.
Przykład budżetowania zerowego
Załóżmy, że firma produkująca sprzęt budowlany wdraża zerowy proces budżetowania, co wymaga dokładniejszej kontroli wydatków działu produkcyjnego. Firma zauważa, że koszt niektórych części używanych w jej produktach końcowych i zlecanych innemu producentowi wzrasta o 5% każdego roku. Firma może produkować te części we własnym zakresie, korzystając z własnych pracowników. Po rozważeniu pozytywnych i negatywnych aspektów produkcji wewnętrznej firma stwierdza, że może sprawić, że części będą tańsze niż dostawca zewnętrzny.
Zamiast ślepo zwiększać budżet o określony procent i maskować wzrost kosztów, firma może zidentyfikować sytuację, w której może podjąć decyzję o wykonaniu części lub kupieniu części od zewnętrznego dostawcy swoich produktów końcowych. Tradycyjne budżetowanie może nie pozwolić na identyfikację czynników napędzających koszty w ramach działów. Budżetowanie oparte na zerach jest bardziej szczegółowym procesem, którego celem jest identyfikacja i uzasadnienie wydatków. Budżetowanie zerowe jest jednak również bardziej zaangażowane, więc koszty samego procesu należy porównać z oszczędnościami, które można zidentyfikować. (W celu zapoznania się z tym tematem zobacz „Budżetowanie zerowe: korzyści i wady”)
Porównaj rachunki inwestycyjne Nazwa dostawcy Opis Ujawnienie reklamodawcy × Oferty przedstawione w tej tabeli pochodzą od partnerstw, od których Investopedia otrzymuje wynagrodzenie.