Teoria ilościowa pieniądza
Teoria ilościowa pieniądza to teoria, że zmiany cen odnoszą się do zmian podaży pieniądza. Najpopularniejsza wersja, zwana czasem „teorią neo-ilościową” lub teorią fisheryjską, sugeruje istnienie mechanicznej i stałej proporcjonalnej zależności między zmianami podaży pieniądza a ogólnym poziomem cen. To popularne, choć kontrowersyjne, sformułowanie teorii ilości pieniądza opiera się na równaniu amerykańskiego ekonomisty Irvinga Fishera.
1:39Jaka jest teoria ilości pieniędzy?
Zrozumienie teorii ilości pieniądza
Równanie Fishera oblicza się jako:
Gdzie: M oznacza podaż pieniądza.
V oznacza prędkość pieniądza.
P oznacza średni poziom cen.
T reprezentuje wolumen transakcji w gospodarce.
Mówiąc ogólnie, teoria ilości pieniądza zakłada, że wzrost ilości pieniądza powoduje inflację i odwrotnie. Na przykład, jeśli Rezerwa Federalna lub Europejski Bank Centralny (EBC) podwoją podaż pieniądza w gospodarce, długoterminowe ceny w gospodarce będą miały tendencję do gwałtownego wzrostu. Wynika to z faktu, że więcej pieniędzy krążących w gospodarce równałoby się większemu popytowi i wydatkom konsumentów, powodując wzrost cen na północ.
Ekonomiści nie zgadzają się co do tego, jak szybko i jak proporcjonalnie ceny dostosowują się po zmianie ilości pieniędzy. Klasyczne podejście w większości podręczników ekonomicznych oparte jest na równaniu Fishera, ale istnieją konkurencyjne teorie.
Kluczowe dania na wynos
- Teoria ilościowa pieniądza stanowi podstawę do zrozumienia zmian cen w związku z podażą pieniądza w gospodarce. Zakłada, że wzrost podaży pieniądza powoduje inflację i odwrotnie.
- Model Irvinga Fishera jest najczęściej używany do zastosowania teorii. Inne konkurencyjne modele zostały sformułowane przez brytyjskiego ekonomistę Johna Maynarda Keynesa i szwedzkiego ekonomistę Knuta Wicksella.
- Pozostałe modele są dynamiczne i przewidują pośredni związek między podażą pieniądza a zmianami cen w gospodarce.
Model Irvinga Fishera
Model Fishera ma wiele mocnych stron, w tym prostotę i zastosowanie do modeli matematycznych. Jednak wykorzystuje pewne fałszywe założenia, aby wygenerować swoją prostotę, w tym nacisk na proporcjonalny wzrost podaży pieniądza, zmienną niezależność i nacisk na stabilność cen.
Ekonomia monetarystyczna, zwykle kojarzona ze szkołą ekonomiczną w Chicago, popiera model Fishera. Z ich interpretacji monetaryści często popierają stabilny lub konsekwentny wzrost podaży pieniądza. Chociaż nie wszyscy ekonomiści akceptują ten pogląd, więcej ekonomistów akceptuje twierdzenie monetarystów, że zmiany podaży pieniądza nie mogą wpłynąć na realny poziom produkcji gospodarczej w długim okresie.
Konkurencyjne teorie ilościowe
Keynesiści mniej więcej korzystają z tych samych ram co monetaryści, z kilkoma wyjątkami. John Maynard Keynes odrzucił bezpośredni związek między M i P, ponieważ czuł, że ignoruje on rolę stóp procentowych. Keynes argumentował również, że proces obiegu pieniądza jest skomplikowany, a nie bezpośredni, dlatego indywidualne ceny dla poszczególnych rynków dostosowują się różnie do zmian podaży pieniądza. Keynes wierzył, że polityka inflacyjna może pomóc w stymulowaniu zagregowanego popytu i zwiększeniu krótkoterminowej produkcji, aby pomóc gospodarce osiągnąć pełne zatrudnienie.
Najpoważniejsze wyzwanie dla Fishera przyszło od szwedzkiego ekonomisty Knuta Wicksella, którego teorie rozwinęły się w Europie kontynentalnej, zaś Fisher rozwinął się w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Wicksell wraz z późniejszymi pisarzami, takimi jak Ludwig von Mises i Joseph Schumpeter, zgodzili się, że wzrost ilości pieniędzy doprowadził do wyższych cen. Jednak sztuczna stymulacja podaży pieniądza za pośrednictwem systemu bankowego nierównomiernie zniekształciłaby ceny, szczególnie w sektorach dóbr kapitałowych. To z kolei nierównomiernie przesuwa prawdziwe bogactwo, a nawet może powodować cykle koniunkturalne.
Dynamiczne modele Wickselliana i Keynesa kontrastują ze statycznym modelem rybackim. W przeciwieństwie do monetarystów zwolennicy późniejszych modeli nie opowiadają się za stabilnym poziomem cen w polityce pieniężnej.
Porównaj rachunki inwestycyjne Nazwa dostawcy Opis Ujawnienie reklamodawcy × Oferty przedstawione w tej tabeli pochodzą od partnerstw, od których Investopedia otrzymuje wynagrodzenie.